4 veel voorkomende redenen voor haarverlies
Er zijn veel ideeën over de oorzaken van haaruitval en het lijkt er op dat iedereen met wie je spreekt wel een reden kan bedenken waarom het bij jou gebeurt. Er zijn natuurlijk slechts een aantal wetenschappelijk bewezen redenen voor haarverlies.
Veel van de andere redenen zijn vaak een broodje aap verhaal. De vier meest voorkomende redenen voor haaruitval zijn:
- DHT: De belangrijkste oorzaak van haaruitval is natuurlijk het hormoon DHT. DHT is direct gerelateerd aan, en beïnvloed door, het niveau van testosteron in de bloedsomloop. DHT blokkeert de haargroei bij mannen en is meestal de oorzaak van kaalheid.
Vrouwen hebben, ondanks dat DHT een mannelijk hormoon is, een kleine hoeveelheid van dit hormoon in hun bloed. Wanneer een vrouw haarzakjes heeft die overgevoelig zijn voor DHT, zal zij net als een man, haar haren verliezen.
In het algemeen verloopt de haaruitval bij de man in een specifiek patroon; van voor op de hoofdhuid tot de kruin, terwijl bij vrouwen een totale verdunning van het hoofdhaar optreedt. Bij ongeveer de helft van de mensen die deze erfelijke vorm van haaruitval hebben, valt het haar rond hun 50e levensjaar uit. - Genen: Hoewel het niet de belangrijkste oorzaak is van mannelijke kaalheid, spelen genen een belangrijke rol bij haarverlies met een mannelijk patroon. Het is onduidelijk of de vader of de moeder verantwoordelijk is voor het vergrote risico van kaalheid bij hun nakomelingen. Als haaruitval gerelateerd is aan hormonen (androgenen) en genen, wordt het alopecia androgenetica genoemd. Alopecia androgenetica komt vaak voor.
- Slechte bloedcirculatie: Haaruitval kan soms (gedeeltelijk) worden toegeschreven aan een algemeen slechte bloedcirculatie. Studies hebben aangetoond dat de bloedtoevoer naar de hoofdhuid van mannen en vrouwen die haaruitval ervaren, significant lager is dan die van personen zonder haaruitval.
- Milieuverontreinigende stoffen: Verdere studies hebben aangetoond dat verontreinigingen in de atmosfeer bijdragen tot de productie van "milieu hormonen". Deze kunnen ook bijdragen aan haaruitval.
SAMENVATTING: Er zijn veel factoren die haaruitval kunnen veroorzaken bij zowel mannen als vrouwen. Deze hebben allemaal iets gemeen. Haarzakjes die beïnvloed worden door hormonen en een slechte bloedcirculatie van voedingsstoffen ervaren, hebben een kleinere kans op een gezonde haarcyclus.
Haarverlies FAQ – veelgestelde vragen
Bepaalde vragen over haarverlies komen regelmatig terug. Hieronder vindt u een overzicht van de meest voorkomende vragen. De vragen zijn voorzien van korte en bondige antwoorden.
1. Wat is het verschil tussen haarverlies en overmatige haaruitval?
Het is normaal om dagelijks gemiddeld tussen de 50 en 100 haren te verliezen. Dit is onderdeel van een gezond haargroeiproces. Verliest u aanmerkelijk meer haren, dan kan er sprake zijn van overmatige haaruitval.
2. Hoe wordt overmatig haarverlies veroorzaakt?
Langdurig overmatig haarverlies kan uiteenlopende oorzaken hebben. Het kan veroorzaakt worden door een veranderde hormoonhuishouding, zwaar bloedverlies tijdens uw menstruatie, in de periode na de bevalling of blootstelling aan ernstige stress. Maar ook een tekort aan bepaalde voedingsstoffen zoals mineralen en vitamines kunnen haaruitval tot gevolg hebben. Daarnaast kan haaruitval een gevolg zijn van een onderliggende ziekte, medicijngebruik, medische behandelingen of een erfelijkheidsfactor.
3. Hoe kom ik achter de oorzaak van mijn haarverlies?
Als u vermoedt dat u te maken heeft met overmatige haaruitval, neem dan contact op met uw huisarts. Deze kan de oorzaak vaststellen. Indien nodig wordt u doorverwezen naar een dermatoloog waar eventueel aanvullende bloed- en haaronderzoeken kan worden uitgevoerd. Om behandeling mogelijk te maken, is het vaststellen van de oorzaak van haarverlies belangrijk.
4. Wat is typisch mannelijk haarverlies?
Mannelijke kaalheid is erfelijk en wordt ook wel Alopecia androgenetica genoemd. Deze vorm van haaruitval is de meest voorkomende oorzaak van haarverlies bij mannen. Mannen kunnen al in de puberteit geconfronteerd worden met ongewenst haarverlies en een dunner wordende haardos. Deze vorm van haarverlies wordt veroorzaakt doordat de haarzakjes gevoelig zijn voor het mannelijke DHT-hormoon. Het haargroeiproces komt in een versnelling terecht, waardoor de haarzakjes uiteindelijk verschrompelen en nieuwe haargroei niet meer mogelijk is.
5. Krijgen alle mannen met haarverlies door Alopecia androgenetica te maken?
Nee, niet alle mannen leiden aan mannelijke kaalheid. Ongeveer 65% van alle mannen krijgt op een bepaald moment te maken met erfelijke haaruitval. Bij de een begint het haar uit te vallen in de puberteit, terwijl anderen tussen het 20e en 50e levensjaar zien dat onder meer de haarlijn begint terug te trekken.
6. Word ik door erfelijk haarverlies echt helemaal kaal?
Het patroon en verloop van erfelijke kaalheid is bij iedereen anders. Sommige mannen worden uiteindelijk echt kaal, terwijl bij anderen het haarverlies zich vroegtijdig stabiliseert.
7. Kunnen vrouwen ook te maken krijgen met erfelijke haaruitval?
Ja, in tegenstelling tot wat u misschien zou denken, treft ‘mannelijke kaalheid’ ook vrouwen. Zo’n 30% van de vrouwen merkt vanaf een leeftijd van 40 jaar dat het haar dunner wordt. Alopecia androgenetica heeft bij vrouwen een ander patroon dan bij mannen. Het haar valt over het gehele hoofd uit. Hierdoor wordt uw haardos dunner. Alopecia androgenetica lijdt bij vrouwen vrijwel nooit tot volledige kaalheid.
8. Kan haarverlies behandeld worden met een haargroeimiddel?
Het effect van bewezen haargroeimiddelen hangt af van de oorzaak van het haarverlies. Daarom wordt geadviseerd om altijd eerst de oorzaak van uw haaruitval vast te laten stellen. Onder meer mannelijke kaalheid die nog niet te ver gevorderd is, kan soms behandeld worden met haargroeimiddelen zoals Finasteride en Dutasteride. Beide geneesmiddelen mogen niet aan vrouwen worden voorgeschreven. Vrouwelijke haaruitval kan met de Diane pil en Minoxidil behandeld worden. Overweegt u het gebruik van een haargroeimiddel? Laat u altijd voorlichten door uw huisarts en/of dermatoloog. Weeg daarnaast de voor- en nadelen altijd goed tegen elkaar af, omdat haargroeimiddelen serieuze bijwerkingen kunnen hebben.
9. Hoe kan stress haaruitval veroorzaken?
Haaruitval veroorzaakt door langdurige, ernstige stress wordt ook wel telogeen effluvium genoemd. Stress kan een gevolg zijn van uiteenlopende factoren. U kunt hierbij denken aan een ingrijpende operatie, groot gewichtsverlies, emotionele problemen, lichamelijke infecties en blootstelling aan druk van buitenaf. Door het stresshormoon gaat uw lichaam in de ‘overlevingsstand’. Hier hoort het haargroeiproces niet bij, wat haaruitval tot gevolg heeft. Het is belangrijk om de stressfactor zo snel mogelijk weg te nemen of te verminderen. Uw lichaam kan de functies vanzelf herstellen en uw haaruitval neemt af. Uiteindelijk keert de haargroei vanzelf terug.
10. Kan haarverlies door stress behandeld worden?
Stress is een moeilijke factor om te behandelen. Uw lichaam heeft baat bij voldoende rust en slaap. De stressfactor wegnemen is belangrijk. Behandelingen en/of oplossingen zoals het gebruik van een haargroeimiddel hebben doorgaans nauwelijks effect. Wees vriendelijk voor zowel uw lichaam als haar. Kies wat vaker voor een ontspannende hoofdhuidmassage en huidvriendelijke verzorgingsproducten.
11. Kan roken haarverlies veroorzaken?
Dat roken uw gezondheid beïnvloedt, mag geen nieuws zijn. Het gebruik van tabaksproducten heeft een negatieve invloed op onder andere uw bloedcirculatie. Het zuurstofgehalte in uw bloed wordt verminderd. Uw haarzakjes zijn gebaat bij zuurstofrijk bloed. Op het moment dat uw bloedcirculatie en uw bloedvaten vernauwen, kan haaruitval ontstaan. Stevige rokers hebben grote kans dat de haargroei beïnvloed wordt door het regelmatige gebruik van nicotine. Heeft u last van erfelijke kaalheid? Dan versnellen tabaksproducten mogelijk de haaruitval. Stoppen met roken kan de haaruitval verminderen.
12. Hoe lang duurt ongewenst haarverlies?
Haaruitval kan zowel tijdelijk als blijvend van aard zijn. Uw haargroei wordt beïnvloed door zowel lichaamseigen omstandigheden als externe factoren. Van het klimaat en blootstelling aan de zon tot het verkeerde gebruik van een föhn, stijl- of krultang. Uw haar krijgt dagelijks veel te verduren, waardoor beschadigingen op kunnen treden. Daarnaast kan tijdelijke haaruitval veroorzaakt worden door medicijngebruik of een medische behandeling. In de meeste gevallen is haaruitval niet blijvend. Laat daarom altijd de oorzaak van het haarverlies vaststellen.
13. Hoe wordt blijvend haarverlies veroorzaakt?
De meest voorkomende oorzaak van blijvend haarverlies bij mannen en vrouwen is Alopecia androgenetica. Onder invloed van het mannelijke DHT-hormoon verschrompelen de haarzakjes en is geen haargroei meer mogelijk. Deze vorm van haaruitval kan behandeld worden door het gebruik van haargroeimiddelen. Resultaten die hiermee bereikt worden, zijn echter wel tijdelijk. Als u stopt met het gebruik van het middel tegen haarverlies, keert de haaruitval terug. Daarnaast kunt u een cosmetische behandeling ondergaan. Zo geeft een haartransplantatie blijvende resultaten. Blijvend haarverlies kan daarnaast veroorzaakt worden door zogenaamde Cicatriciële alopecia. Kaalheid met littekenvorming maakt de haarzakjes kapot. Dit wordt veroorzaakt door ontstekingen. De kale plekken die ontstaan zijn doorgaans blijvend.
14. Mijn haarverlies veroorzaakt kale plekken, hoe komt dit?
Bij een aandoening als Alopecia areata kan haarverlies kale plekken veroorzaken. De plekken zijn verspreid over het hoofd en zijn duidelijk herkenbaar voor artsen. Uw huisarts zal u doorsturen naar een dermatoloog. Wat Alopecia areata veroorzaakt is (nog) niet helemaal duidelijk. Artsen gaan ervan uit dat het een auto-immuunziekte is, waarbij uw lichaam de haarzakjes aanvalt.
15. Hoe kan pleksgewijs haarverlies behandeld worden?
Als u te maken heeft met Alopecia areata wat kale plekken veroorzaakt, zullen specialisten doorgaans een afwachtende houding aannemen. De aandoening kan zichzelf stabiliseren. De duur hiervan verschilt per persoon. Bij de een is dit na een aantal maanden en bij de ander kan het jaren duren. Soms kan gekozen worden voor een behandeling met ontstekingsremmers en/of lichttherapie.
16. Hoe kan ik haarverlies verbergen?
Haarverlies en een dunner wordende haardos beschadigen in veel gevallen uw zelfvertrouwen. U kijkt niet meer met plezier in een spiegel. Het is tegenwoordig prima mogelijk om haarverlies te camoufleren. Zowel pruiken, haarwerken als haarstukjes zijn in een gevarieerd aanbod verkrijgbaar. Mannen en vrouwen dragen tijdelijke en permanente haarwerken die gemaakt worden van synthetische materialen of van echt haar. Door de hoge kwaliteit van de materialen is het nauwelijks zichtbaar dat u een haarwerk of pruik draagt. Informeer eens bij een erkende haarwerkspecialist naar de mogelijkheden die passen bij uw situatie?
17. Worden de kosten voor een haarwerk of pruik vergoed?
Ja, indien u een medische indicatie heeft voor een haarwerk of pruik, vergoedt uw zorgverzekeraar jaarlijks een bedrag vanuit de basisverzekering. De hoogte van dit vergoedingsbedrag wordt ieder jaar aangepast. U kunt mogelijk aanspraak maken op een extra vergoeding als u een aanvullende verzekering heeft afgesloten. De hoogte van de (aanvullende) vergoeding kunt u vinden in uw polisvoorwaarden.
18. Zijn er blijvende behandelingen tegen haarverlies?
Blijvend haarverlies kan behandeld worden met micro haar pigmentatie en een haartransplantatie. Als uw haaruitval al te ver gevorderd is, is micro haar pigmentatie een prima behandeling. Met behulp van verfijnde apparatuur worden zogenaamde haarstoppeltjes in uw huid aangebracht. Hierdoor krijgt u een stoere ‘shaven-look’. Beschikt u nog over voldoende eigen donormateriaal? Dan kan een haartransplantatie mogelijk uitkomst bieden. Haartransplantaties bieden blijvende resultaten, waarbij er gebruik wordt gemaakt van haarzakjes uit uw haarkrans, aan de achterzijde van uw hoofd. Deze haren hebben een andere structuur dan de overige haren en zijn niet gevoelig voor het DHT-hormoon.
19. Worden cosmetische behandelingen tegen haarverlies vergoed?
Zorgverzekeraars vergoeden cosmetische behandelingen slechts in een aantal gevallen. Vaak ondergaat u zo’n ingreep uit cosmetische overwegingen. Ongewenst haarverlies dat veroorzaakt wordt door een ziekte, medische behandeling, een ongeluk en/of brandwonden komt wel in sommige gevallen voor vergoeding in aanmerking. Hiervoor dient u aan diverse voorwaarden te voldoen. De hoogte van het vergoedingsbedrag verschilt per verzekeraar en wordt mede bepaald door de eventuele aanvullende verzekering die u heeft afgesloten.
20. Wat moet ik nog meer weten over haarverlies?
Ongewenst en overmatig haarverlies kan uw leven beïnvloeden. Het treft zowel mannen en vrouwen van alle leeftijden. Neem contact op met uw huisarts om de oorzaak vast te laten stellen. U kunt dan eventueel gebruik maken van een beschikbare behandeling.
Tekst: Renate Bambacht