Erfelijke haaruitval

Er is een bepaalde regelmaat te herkennen bij het groeien van haren. Elke haar(follikel) kent een periode van groei, overgang en rust.

Gelukkig verliezen wij niet, zoals het merendeel van de harige diersoorten, de meeste haren in 1 keer (rui). Minimaal 85% van ons haar blijft in de groeifase. De overige haren verliezen wij na een periode van overgang en rust.

Haarstichting video

Belangrijkste info over de oorzaken van haaruitval in 1 minuut

Waardoor wordt mannelijke kaalheid veroorzaakt?
De oorzaken van mannelijke kaalheid zijn voor een groot deel bekend. De grote boosdoener is het hormoon dihydrotestosteron (DHT). DHT komt bij zowel mannen als vrouwen voor en wordt gevormd uit het mannelijke hormoon testosteron, door middel van het 5-alpha-reductase enzym.
Dit proces vindt plaats in het haarwortelzakje van de hoofdhuid. 3-alpha-hydroxysteroid dehydrogenase is de stof die er voor zorgt dat de DHT afgebroken wordt.
Wanneer de DHT zich gaat binden aan de androgene receptoren, wordt de groeifase van de haar verkleind en zal uiteindelijk het haarwortelzakje afsterven. Dit proces is te zien in onderstaand figuur. Er is dan geen sprake meer van haargroei. Als dit proces zich langer voor blijft doen, worden de haren steeds kleiner en dunner, totdat er dunne plekken of kaalheid optreedt.

Waarom wordt het merendeel van de mannen kaal?

De zogenaamde androgene (mannelijke kaalheid) haaruitval treft vooral mannen met een erfelijke aanleg en met een verhoogde androgene hormoonspiegel. De erfelijkheid kan zijn van vaders- of moederskant en zit in de genen bepaald. Slechts het samengaan van deze twee factoren leidt tot haaruitval. Het mannelijke geslachtshormoon testosteron is de "boosdoener". Castratie voor de puberteit voorkomt dan ook androgene kaalheid volgens onderzoekers, dit is echter wel een zeer extreme beslissing om haaruitval te voorkomen.

Vermoedelijk wordt reeds bij het begin van de puberteit en de daarmee beginnende productie van het mannelijk geslachtshormoon, de aanleg gevormd voor latere, langzaam beginnende haaruitval. Dit haarverlies is met momenteel bekende (haargroei)middelen in veel gevallen te vertragen dan wel te stoppen. Deze middelen geven soms echter wel bijwerkingen. De (haargroei)middelen werken vaak op hormoonbasis, het verstrekken van deze middelen kan dan ook strikt op het advies van een dermatoloog worden gedaan.

Ook vrouwen kunnen tijdens de overgangsjaren aan androgene haaruitval lijden.

De oestrogeenproductie loopt sterk terug en de ook in het vrouwelijk lichaam aanwezige androgenen nemen relatief toe.

Een behandeling met vrouwelijke hormonen onder controle van een arts, brengt in vele gevallen de natuurlijke haargroei terug.

Er zijn middelen op de markt, zoals Minoxidil, die haaruitval in sommige gevallen tegen gaat. Dit middel werkt echter niet bij iedereen. Een ander middel is Propecia, dit is normaal gesproken een medicijn voor mensen met prostaatproblemen. Propecia kan alleen op doktersrecept worden verkregen.

Meer over deze en andere middelen kunt u lezen bij behandelingen.

Erfelijke haaruitval FAQ

Bepaalde vragen over erfelijke haaruitval komen regelmatig terug. Hieronder vindt u een overzicht van de meest voorkomende vragen. De vragen zijn voorzien van korte en bondige antwoorden.

1. Wat is erfelijke haaruitval?

Erfelijke haaruitval, Alopecia androgenetica, veroorzaakt blijvende haaruitval. Het is geen haarziekte, maar meer een natuurlijk lichaamsproces dat beïnvloed wordt door hormonen en erfelijke factoren. Komt kaalheid veelvuldig voor binnen uw familie? Dan heeft u een verhoogde kans om zelf ook Alopecia androgenetica te ontwikkelen.

2. Hoe wordt erfelijke kaalheid veroorzaakt?

Alopecia androgenetica wordt veroorzaakt onder invloed van het mannelijke hormoon dihydrotestosteron, DHT, dat het haargroeiproces ontregeld. Onder invloed van het DHT hormoon wordt de groeifase verkort. De haarzakjes worden steeds zwakker en produceren uiteindelijk geen nieuwe haren meer.

3. Is erfelijke kaalheid typisch mannelijk?

Alopecia androgenetica wordt ook wel typisch mannelijke kaalheid genoemd. Erfelijke kaalheid komt echter ook bij vrouwen voor.

4. Is er verschil tussen erfelijke kaalheid bij mannen en vrouwen?

Ja. Het patroon waarin het haar uitvalt is meestal anders. Waar bij mannen de inhammen en kruin zichtbaar minder haar krijgen, valt het haar bij vrouwen meestal verspreid uit. Dit wordt ook wel diffuus haarverlies genoemd.

5. Wanneer begint erfelijke haaruitval?

Mannen die met haaruitval geconfronteerd worden, merken dit voor het eerst meestal wanneer ze tussen 20 en 40 jaar oud zijn. Erfelijke haaruitval kan zich echter ook al in de puberteit manifesteren. Het percentage vrouwen dat onder de 30 last heeft van Alopecia androgenetica ligt lager dan bij mannen. Op oudere leeftijd, boven de 70, heeft gemiddeld 1 op 3 vrouwen last van erfelijke haaruitval.

6. Hoe verloopt erfelijke haaruitval bij mannen?

Haaruitval bij mannen begint met het dunner worden van de kruin en een terugtrekkende haarlijn. Hoe het haarverlies zich ontwikkelt, verschilt van persoon tot persoon. De ene man is binnen een paar jaar volledig kaal, terwijl bij een ander dit proces langzamer verloopt. Bij sommige mannen stopt de haaruitval en blijft volledige kaalheid uit.

7. Hoe verloopt erfelijke haaruitval bij vrouwen?

Vrouwen die getroffen worden door Alopecia androgenetica, merken dit aan het dunner worden van de haardos boven op het hoofd. De haaruitval neemt een steeds breder patroon aan. Waar mannen vaak kale plekken krijgen, is dit bij vrouwen niet het geval.

8. Wat kan ik doen aan erfelijke haaruitval?

Als de haaruitval nog in een beginfase zit, kunt u het gebruik van haargroeimiddelen overwegen. Uw huisarts kan u hierover informeren. Er zijn een aantal wetenschappelijk effectief bewezen haargroeimiddelen beschikbaar die de haaruitval tijdelijk verminderen. De resultaten die hiermee bereikt worden, zijn niet blijvend. Is uw haaruitval al gevorderd of heeft u geen zin in tijdelijke oplossingen? Dan kan een haartransplantatie een oplossing bieden. Daarnaast bestaan er ook nog diverse andere oplossingen, zoals haarwerken of een micro haar pigmentatie behandeling.

9. Is erfelijke haaruitval omkeerbaar?

Nee. Het is helaas meestal een onomkeerbaar proces. Als u geconfronteerd wordt met erfelijke haaruitval, dan kunt u voor een behandeling kiezen om de haaruitval te verminderen. Slechts in enkele gevallen komt haar dat verloren is gegaan gedeeltelijk weer terug.

10. Word ik echt kaal door erfelijke haaruitval?

Omdat er van spontaan herstel geen sprake is, zal het haarverlies doorzetten. Mannen kunnen volledig kaal worden door erfelijke haaruitval. Bij vrouwen komt volledige kaalheid zelden tot nooit voor. Dit omdat het patroon van het haarverlies anders is en omdat de gevoeligheid voor mannelijke hormonen verschilt. Er zijn echter ook mannen bij wie de haaruitval stopt, voordat een kaal hoofd bereikt is. Bij mannen blijft wel altijd de ‘eeuwige haarkrans’ over, dit is een gebied aan de achterkant van het hoofd dat niet gevoelig is voor het hormoon dat haarverlies veroorzaakt.

11. Kan erfelijke haaruitval voorkomen worden?

Nee. Haaruitval die erfelijk bepaald is, zit helaas in uw genen. Daarnaast zijn er omgevingsfactoren die van invloed zijn op het haargroeiproces. Denk hierbij onder andere aan ernstige stress en roken. Als haaruitval in uw familie voorkomt, wil dat overigens niet automatisch zeggen dat elk familielid op een bepaald punt in het leven met ongewenste haaruitval te maken krijgt.

12. Welke haargroeimiddelen kan ik gebruiken bij erfelijke haaruitval?

De markt van haargroeimiddelen is uitgebreid. Van shampoos en poeders tot lotions en pillen, het assortiment is gevarieerd. Als u het gebruik van haargroeimiddelen overweegt, laat u dan adviseren door uw huisarts. Er zijn namelijk slechts enkele wetenschappelijk effectief bewezen producten verkrijgbaar. Voor deze middelen heeft u een voorschrift van een (huis)arts nodig. Effectieve haargroeimiddelen zijn onder meer Minoxidil, Dutasteride, Finasteride en de Diane 35 pil voor vrouwen. Let op dat deze haargroeimiddelen serieuze bijwerkingen kunnen hebben.

13. Hoe effectief zijn haargroeimiddelen voor mijn haaruitval?

Uw haaruitval stopt niet de dag nadat u met het gebruik begint. Pas na een aantal weken tot maanden zijn meestal de eerste resultaten zichtbaar. Uw haar valt minder uit. De resultaten van haargroeimiddelen zijn tijdelijk. Op het moment dat u stopt met het gebruik van deze haargroeimiddelen of medicijnen, zal de haaruitval vroeg of laat terugkeren.

14. Welke bijwerkingen kunnen haargroeimiddelen hebben?

Wees altijd voorzichtig met lotions en andere producten die uw haaruitval verminderen. De haaruitval neemt vaak af. Brengt u de Minoxidil lotion echter per ongeluk aan in uw gezicht, dan is de kans aanwezig dat zich daar haargroei ontwikkeld. Daarnaast zijn de meeste haargroeimiddelen ontwikkeld om andere aandoeningen tegen te gaan. Minoxidil, Finasteride en Dutasteride zijn typisch mannelijke medicijnen voor bijvoorbeeld bloeddruk- en prostaat problemen. Ze kunnen heftige bijwerkingen hebben op onder andere uw libido.

15. Ik wil een permanente oplossing voor erfelijke haaruitval, wat kan ik doen?

Haartransplantaties bieden een definitieve oplossing bij Alopecia androgenetica. De resultaten die bereikt worden zijn uitstekend en blijvend. Er wordt gebruik gemaakt van lichaamseigen donormateriaal, namelijk haren uit uw haarkrans, waardoor u een natuurlijke haardos krijgt. U kunt daarnaast ook kiezen voor de micro haar pigmentatie behandeling of voor een haarwerk of pruik.

16. Hoe kan het resultaat van een haartransplantatie permanent zijn?

In tegenstelling tot uw andere haren zijn de haren in de haarkrans niet gevoelig voor het DHT-hormoon. Omdat een arts haarzakjes uit uw haarkrans oogst en transplanteert in de kalende gebieden, ontstaat hier nieuwe haargroei.

17. Kan iedereen met erfelijke haaruitval een haartransplantatie ondergaan?

Dit is afhankelijk van de mate waarin uw haaruitval is gevorderd. Heeft u een volledig kaal hoofd? Dan beschikt u helaas waarschijnlijk niet over voldoende donormateriaal om een haartransplantatie te ondergaan. Daarnaast moet het donorhaar van een zekere kwaliteit zijn. Meer advies hierover krijgt u bij een haartransplantatie kliniek.

18. Is een haartransplantatie geschikt voor vrouwen?

De laatste jaren zijn de haartransplantatie technieken verder ontwikkeld en verfijnd. Mede hierdoor is de haarsparende haartransplantatie ontstaan. Uw hoofd hoeft niet langer volledig gemillimeterd te worden voor de ingreep. Steeds meer vrouwen met erfelijke haaruitval kiezen voor een ingreep. De haartransplantatie zonder scheren wordt tegenwoordig steeds vaker toegepast.

19. Is het normaal om vanaf begin mijn 30’er jaren haaruitval te hebben?

Haarverlies kan op elke leeftijd gebeuren. Drie op de tien dertigers zijn kaal als gevolg van erfelijke kaalheid. In extreme vormen verliezen mannen al in de puberteit haar en zijn ze nagenoeg kaal nog voor hun 20^e jaar. Mannelijke kaalheid heeft de neiging zich langzaam te ontwikkelen, dus hoewel het bij aanvang van uw vroege jaren 30 kan beginnen, kan het zomaar 20 tot 30 jaar duren, voordat volledige kaalheid is bereikt.

20. Hoe wordt dun haar dikker?

Haar dat is verdwenen als gevolg van Alopecia androgenetica keert normaal gesproken niet meer terug. Er zijn een aantal huis-tuin-en-keuken-middeltjes die u kunt toepassen om het uitgedunde haar wat dikker te laten lijken. Touperen is daarvan een voorbeeld. Daarnaast kunt u een arts raadplegen en bespreken wat in uw geval een geschikte behandelmogelijkheid is. De enige manier om nieuwe haargroei te creëren is door een haartransplantatie toe te laten passen.

21. Voorkomt krachtig borstelen dat het haar verloren gaat, omdat de bloedsomloop dan beter wordt gestimuleerd?

Nee, krachtig borstelen kan het haar juist verder beschadigen. Menselijk haar is sterk, maar is aan slijtage onderhevig. Wordt het haar te grof behandeld, dan wordt het broos en kan het afbreken. Krachtig borstelen zal daardoor soms een versnelde haaruitval tot gevolg hebben. Wilt u de hoofdhuid masseren om een betere doorbloeding te bewerkstelligen? Doe dit dan met uw vingertoppen.

22. Welke haargroeimiddelen kunnen door vrouwen gebruikt worden?

De Diane-pil, Minoxidil en ketoconazol shampoo kunnen door vrouwen met haaruitval gebruikt worden.

23. Kan haar teruggroeien na Alopecia universalis?

Wanneer u Alopecia universalis heeft, dan zijn de haarzakjes niet altijd volledig verdwenen en kan de haargroei zich herstellen. Sommige mensen merken vanzelf dat de aandoening na enkele maanden tot jaren vanzelf verdwijnt. In uitzonderlijke gevallen heeft Alopecia universalis permanent haarverlies tot gevolg.

24. Heeft Alopecia andere symptomen dan alleen haaruitval?

Afhankelijk van het soort Alopecia kunt u te maken hebben met een brandend, tintelend of jeukend gevoel op de hoofdhuid. Het haar is gevoelig en breekbaar. Daarnaast ontstaan er schilfers op de plaatsen waar het haar uitvalt. Ook zwellingen en roodheid van de hoofdhuid kunnen een symptoom van Alopecia zijn.

25. Hoe weet ik Alopecia cicatricialis heb?

Haaruitval veroorzaakt door littekenvorming op de hoofdhuid kan verschillende symptomen hebben. Een jeukende hoofdhuid, verbranding van de hoofdhuid, pusafscheiding, pijn, een ruwe en schilferachtige huid, blaar en korstvorming kunnen een gevolg zijn van Alopecia cicatricialis. Littekenweefsel bevat geen haarzakjes en haargroei is uitgesloten. Alopecia cicatricialis kan het gevolg zijn van een aangeboren afwijking.

26. Hoe vaak kan ik een haartransplantatie toe laten passen?

Het donorgebied is beperkt en u kunt niet eindeloos haarzakjes laten verplaatsen. Uit een gezond donorgebied kunnen meestal tot ongeveer 5.000 haarzakjes verwijderd worden, zonder dat dit zichtbaar dunner haar tot gevolg heeft. Afhankelijk van het aantal grafts dat per ingreep getransplanteerd wordt, ondergaan de meeste mensen niet meer dan 2 à 3 haartransplantaties.

27. Kan ik na mijn 40^e kaal worden?

Het dikke, ruwe haar van jong volwassenen wordt in de loop der jaren op natuurlijke wijze dunner en fijner. Mannen met Alopecia androgenetica kunnen al voor hun 40^e levensjaar kaal zijn. Met een tijdige behandeling kan volledige kaalheid voorkomen worden. Ook na uw 40^e jaar kan kaalheid ontstaan, wanneer het haarverlies niet behandeld wordt.

28. Op welke leeftijd ontstaat erfelijke haaruitval?

Erfelijk haarverlies kan op elke leeftijd ontstaan en wordt eerder bij mannen gezien dan bij vrouwen. Een enkele keer zien jongens in de puberteit de eerste haarverlies. Veel mannen zien het haar vanaf het 30^e jaar dunner worden. Hoe hoger de leeftijd, hoe groter de kans op erfelijke haaruitval. Vrouwen met erfelijk haarverlies zien dit vaak ontstaan vanaf de overgang en op latere leeftijd.

29. Betekent grijs haar dat ik niet kaal word?

Vrijwel iedereen krijgt grijs haar, naarmate men ouder wordt. Dit hangt af van uw DNA en een aantal andere factoren. Sommige mensen worden al in hun vroege volwassen jaren grijs, terwijl anderen hier pas op latere leeftijd mee te maken krijgen. Grijs haar garandeert niet dat u niet kaal kunt worden en/of dat u te maken krijgt met Alopecia androgenetica.

30. Hoe lang duurt het, voordat ik kaal zal worden?

Het duurt meestal jaren om kaal te worden, dit kan onder invloed van bepaalde factoren versneld worden. Meestal begint het haar eerst aan de zijkanten, of de slapen, uit te vallen en trekt de haargrens zich langzaam terug. Tegelijkertijd wordt het haar bovenop uw hoofd dunner en kunnen kale plekken zich geleidelijk aan verder ontwikkelen. Vrouwen worden zelden volledig kaal als gevolg van erfelijke haaruitval.

Gerelateerde onderwerpen

Laatst bijgewerkt op: 22-10-2020